5.SINIFLAR BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ DERS NOTLARI

Dijital Yurttaşlık

Daha iyi bir yurttaş olmak için sizce insanlar birbirlerine nasıl davranmalı?

Örnek: Yalan söylememek, hırsızlık yapmamak, dolandırıcılık yapmamak, hakaret etmemek, trafik kurallarına uymak, nezaket kurallarına uymak, sıraya girmek, çevreyi korumak ve kirletmemek, başkalarının haklarına saygı duymak, doğaya saygı duymak  vb.

Dijital Yurttaşlığın 9 Boyutu

Dijital Erişim

Bireyin, bilgi ve İletişim teknolojilerinin kullanıldığı araçlardan kendi amaçları doğrultusunda yararlanabilmesidir. Bu süreç, bireysel ihtiyaçlarla ilişkili gerekli tüm yazılım ve donanım uygulamalarını, ilgi alanlarına uygun teknoloji temelli içerik ve servislere erişimi ve bu konuda ihtiyaç duyulan sosyal ve teknik destek ile performans katkısının alınabilmesini kapsamaktadır.

Dijital Ticaret

İnternet’ten güvenli bir şekilde alışveriş yapabilmeli, internetten yapılan alışverişin risklerini bilmeli ve yanıltıcı içeriklere karşı dikkatli olmalıdır.

Dijital İletişim

İnternet’te konuştuğu, paylaşımda bulunduğu diğer kişilerle saygılı bir iletişim kurabilmeli, İnternet ortamında kişisel bilgilerinin gizliliğini kötü niyetli insanlardan koruyabilmelidir.

Dijital Okuryazarlık

Akıllı telefonlar, tabletler ve bilgisayarları kullanarak bilgiye ulaşabilmeli, bilgiyi üretebilmeli ve paylaşabilmelidir.

Dijital Etik

Gerçek yaşamda olduğu gibi İnternet’te de etik değerlere saygılı olmalı, ahlak çerçevesinde yapması gereken davranışlar sergilemelidir.

Dijital Kanun

Gerçek hayatta suç olan tüm davranışların İnternet’te de yapılmasının suç olduğunu bilir, buna uymayanları ilgili birimlere bildirir.

Dijital Hak ve Sorumluluklar

İnternet’te kendisine yapılmasını istemediği davranışları başkalarına da yapmamalıdır. Başkalarının içeriklerini izinsiz kullanmamalıdır.

Dijital Sağlık

Bilişim teknolojilerini ve İnternet’i kullanırken fiziksel ve zihinsel sağlığını korumalı, bağımlılık derecesinde kullanımdan kaçınmalıdır.

Dijital Güvenlik

Kişisel bilgi güvenliğine İnternet üstünde oldukça dikkat etmeli veİnternet ortamında gezindiği sayfaların güvenilirliğine dikkat etmelidir.

***İnternet ortamındayken, dijital yurttaşlık kurallarına uymamız hem kendimiz hem de o ortamı paylaşan herkes için çok önemlidir. Bunun için, gerçek hayatta yapmayacağımız hiçbir şeyi, İnternet ortamında da yapmamalıyız. Eğer, dijital yurttaşlık kurallarına uymaz isek, zorbalık yapmış oluruz. Dijital zorba olmamak için, uzak durmamız gereken davranışları hiç unutmayalım:

Ø  Başkalarına hoşlarına gitmeyecek sözler söylemek,

Ø  Başkalarının kişisel bilgilerini yayımlamakla tehdit etmek,

Ø  Onur kırıcı sözler söylemek,

Ø  İzinsiz bir şekilde, başkasına ait bir içeriği ve fotoğrafı kullanmak/yayınlamak,

Ø  Kaba sözler içeren mesajlar göndermek, yorumlar yapmak,

Ø  İnsanlara hoşlanmadıkları isim ve sıfatlarla hitap etmek,

Ø  Doğru olmayan bilgiler ile profiller oluşturmak ve bu profiller üzerinden paylaşımlar yapmak,

Ø  Gerçek dışı bilgiler yaymak,

Ø  Başkaları hakkında asılsız haberler yaymak ya da bu konuda yorum yapmak,

Ø  Başkalarının şifre ve kişisel bilgilerinin gizliliğine saygı duymamak ve bu tür bilgileri ele geçirmeye çalışmak.

E-Devlet

Devlet tarafından oluşturulmuş ve vatandaşların tüm resmi işlemlerini yapabileceği uygulamadır.

- Zamandan kazanç sağlanır,

- Maliyet düşer, verimlilik, hayat kalitesi ve memnuniyet artar,

- Kâğıt ihtiyacı ve kullanımı azalır,

- Var olan bilgilere istediğiniz yer ve ortamda ulaşmayı sağlar.

- Hem devlet hem de vatandaş için karar almada kolaylık ve hız sağlanır.

E-Devlet Şifresinin Nasıl Temin Edilebilirim?

PTT müdürlüklerinden veya PTT şubelerinden e-devlet şifresi alınmalıdır. Şifre almak için kendimiz başvuru yapmalıyız. Başvuru esnasında üzerinde T.C. Kimlik No yazılı olan nüfus cüzdanımız yanımızda olmalıdır.

Nasıl Girerim?

www.turkiye.gov.tr internet sitesine girerek kullanıcı adı ve şifreniz ile giriş yapabilirsiniz.

- e-Randevu (https://mhrs.gov.tr/Vatandas/)

- Yeni Kimlik Kartı Randevu Sistemi (https://ekimlikrandevu.net/)

- e-Okul (https://e-okul.meb.gov.tr/) gibi uygulamalar da E-Devlet şifresi ile kullanılabilmektedir.